विज्ञान केंद्र

विज्ञानदूत फेब्रुवारी २०२१

विज्ञानदूत फेब्रुवारी २०२१ चा अंक प्रसिद्ध झाला. या अंकातः वाचन सुरू ठेवा “विज्ञानदूत फेब्रुवारी २०२१”

नवे संकेतस्थळ

विज्ञान केंद्राचे नवे संकेतस्थळ सुरू झाले आहे.

गतिमान संतुलन ऑक्टोबर २०२०

पर्यावरण क्षेत्रातील ज्येष्ठ कार्यकर्ते श्री. दिलीप कुलकर्णी यांच्या गतिमान संतुलनचा ऑक्टोबर २० चा अंक प्रसिद्ध झाला. वाचन सुरू ठेवा “गतिमान संतुलन ऑक्टोबर २०२०”

मुखपट्टी असूनही संवाद? वाटतं तितकं सोपं नाहीये ते!

गेले कित्यॆक महिने आपल्याला नाईलाजामुळे मुखपट्टी वापरावी लागते आहे, त्याची आपल्याला हळूहळू सवयही झाली आहे. त्याचा आपल्या खाजगी जीवनावर, तसेच सामाजिक संबंधांवर आणि संवादावर काय परिणाम होतो, ते पाहूया.

वाचन सुरू ठेवा “मुखपट्टी असूनही संवाद? वाटतं तितकं सोपं नाहीये ते!”

आयुर्वेदतज्ञ डॉ. विजय हातणकर यांनी लिहिलेली ही पुस्तिका विज्ञान केंद्राच्या संकेत स्थळावरून निशुल्क अवकरणासाठी (download) उपलब्ध आहे. चुकीच्या वागणुकीतून अपयश, अपयशातुून नैराश्य आणि नैराश्यातून येणारे मानसिक आणि शारीरिक आजार टाळण्यासाठी आवश्यक सद्वर्तनाची माहिती म्हणजेच ही पु्स्तिका. वाचन सुरू ठेवा “आरोग्य अध्याय”

मुक्त संगणक प्रणाली प्रशिक्षण शिबीर

विज्ञान केंद्र सातत्याने मुक्त संगणक प्रणालींचा प्रसार करते. केंद्राच्या सर्व प्रकल्पांमधे केवळ मुक्त प्रणालीच वापरल्या जातात. सर्वांनी मुक्त संगणक प्रणाली वापराव्यात या साठी एक (निःशुल्क) शिबीर भारतीय फ्री सॉफ्टवेअर फौंडेशनने आयोजित केले आहे. त्या बद्दल ही माहिती व तपशील.

वाचन सुरू ठेवा “मुक्त संगणक प्रणाली प्रशिक्षण शिबीर”

दूर नियंत्रक

रात्री दमून भागून झोपताना आधी दिव्याच्या उजेडात अंथरुणात पडायचे. नंतर झोपण्याआधी रिमोट कंट्रोल वापरून खोलीचा दिवा बंद करायचा. तेवढ्यासाठी उठायला नको. या साठीचे सर्किट तुम्हाला स्वतःलाच बनवता येईल. विज्ञान केंद्राने या प्रकल्पाचे डिझाइन करून तुमच्यासाठी खुले केले आहे.

वाचन सुरू ठेवा “दूर नियंत्रक”

गतिमान संतुलन

महाराष्ट्रातले नामवंत पर्यावरण कार्यकर्ते श्री. दिलीप कुलकर्णी यांचा गतिमान संतुलन हा अंक विज्ञान केंद्राच्या संकेतस्थळावर वाचनासाठी उपलब्ध करून देण्यास त्यांची संमती आहे. गेले चार अंक करोनामुळे निघाले नाहीत. त्यामुळे ऑगस्ट व सप्टेंबरचा अंक जोड अंक आहे. तो व इतर काही जुने अंक वाचकांना येथे डाउनलोड करता येतील.

क्रोध आवरा आरोग्य मिळवा

मी आज येथे ” शत्रू कोण ?” हे सांगण्याचा प्रयत्न करणार आहे.” षड्रिपू ” हा शब्द तुम्ही ऐकला असावा.ज्यांना हा शब्द माहीत नाही त्यांच्यासाठी त्या शब्दाची फोड करून सांगत आहे.” षट् ” म्हणजे सहा आणि ” रिपू ” म्हणजे ” शत्रू “. आपल्या मन व अनुषंगाने शरीराचे जे सहा शत्रू असतात.त्यांना ” षड्रिपू “असे म्हटले जाते.

वाचन सुरू ठेवा “क्रोध आवरा आरोग्य मिळवा”

आरोग्य म्हणजे काय ?

समदोषः समाग्निश्च समधातुमलक्रियाः। प्रसन्नात्मेन्द्रियमनः स्वस्थ इत्यभिधीयते ॥ (२५-५१, सूत्रस्थानम्, सुश्रुतसंहिता)

आरोग्य म्हणजे काय ? याची व्याख्या आयुर्वेदाने वरील श्लोकामध्ये सांगितलेली आहे.

वाचन सुरू ठेवा “आरोग्य म्हणजे काय ?”